Zo’n 40 genodigden vierden bij en onder het Station Nieuwmarkt de officiële oplevering van het herstel van de kunst in de Metro. Uiteraard aanwezig de leden van de actiegroep Behoud Kunst Ondergrondse Metrostations. Toespraken, taartjes, zang en gedicht. De feestelijkheden eindigde beneden met het tekenen van een intentieverklaring en met de onthulling van een plaquette op het perron Nieuwmarkt.
De kunstwerken in de ondergrondse stations zijn, tegelijk met de bouw in de zeventiger jaren, een onderdeel van de stationsgebouwen en perrons. De kunst vormt een directe verbinding met de bovengrondse wereld. Zoals de acties van bewoners in de Nieuwmarktbuurt tegen de afbraak van hun buurt voor de aanleg van de metro en een geplande autosnelweg van de Weesperstraat naar het Haarlemmerplein.
Reclameborden
De gemeente besloot in 2011 de stations van de Oostlijn aan te passen aan nieuwe veiligheidseisen en de kunst te vervangen door reclameborden. Daarop vormden bewoners van Groot Waterloo en de Nieuwmarktbuurt de werkgroep Actie behoud kunst in de ondergrondse metrostations.
De actiegroep zorgde voor posters en een facebookpagina. Daarna volgde een petitie en het boek “Red de ondergrondse Metrokunst”, met een foto-impressie van de stations en de omgeving begin jaren 80 tot 2012. Beide werden aan de toen verantwoordelijk wethouder Carolien Gehrels overhandigd. Henri van Poll, lid van de actiegroep, verfde demonstratief met een grote roller witte verf over een foto met de letters “WATERLOO”, het kunstwerk in het station Waterlooplein. Bekijk de reportage van AT5 van 11 april 2012.
De waarde van de kunstwerken kwam uiteindelijk hoog op de politieke agenda. Door die acties besloot de gemeenteraad in 2012 tot herstel van de kunstwerken. Met zorg hebben GVB en de dienst Metro en Tram dit uitgevoerd in samenspraak met de actiegroep. De actiegroep werkte samen met organisaties en vertegenwoordigers van de kunstenaars. Bond Heemschut en Cuypersgenootschap vroegen de monumentenstatus aan.
Al eerder werden feestjes georganiseerd voor de oplevering van de kunst op het station Weesperplein, Waterlooplein en Wibautstraat. Vandaag dus officieel de kunst in het station Nieuwmarkt. Alle kunstwerken, ook op de nieuwe stations, zijn hier te zien: metrokunst.kunstwacht.nl/kunstwerken
Intentieverklaring en plaquette
Henri van Poll tekende namens de actiegroep ‘Red De Ondergrondse Metrokunst een intentieverklaring. Daarin verklaart o.a. de gemeente Amsterdam en Vervoerregio Amsterdam zich in te zetten het behoud en onderhoud van de metrokunst Oostlijn. Beneden op het perron werd een plaquette onthuld door Cliff van Dijk een ander lid van de werkgroep. Hun verzet tegen de sloop van de metrokunst en de namen van de leden zijn in de plaquette vereeuwigd: Metrostations zijn kunstgalerie.
In de ondergrondse stations is veel openbare kunst. Het betreft onder meer het gezamenlijke kunstwerk van Jan Sierhuis, Louis van Gasteren, Tine Hofman e.a. in het
station Nieuwmarkt, de typografie van de oud-directeur van het Stedelijk Museum Willem Sandberg in station Waterlooplein, de kunstwerken van Van Dam in station Weesperplein, en het letterkunstwerk van Opland in station Wibautstraat.
Bijlage
Filmpje
